Мероприятийӗ ку маларахах иртнӗ те, ҫапах та пӗлтересех терӗмӗр. Пултаруллӑ ҫын пур енчен те маттур иккен. Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем волейбол выляссипе ылтӑн медале тивӗҫнӗ.
Мечӗк хыҫҫӑн хӑвалама сцена ӑстисем ахальтен тухман. Иртнӗ уйӑхра вӗсем республикӑн культура тата ӳнер учрежденийӗсем хушшинче йӗркеленӗ II физкультурӑпа спорт спартакиадине хастар хутшӑннӑ.
Финала малтанхи тапхӑрти 6 вӑйлӑ ушкӑн тухнӑ. Вӗсене икӗ ушкӑна пайлаттарса выляттарнӑ. Пӗрремӗш ушкӑнра К. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ Хальхи историн патшалӑх архивӗн тата Чӑваш Наци вулавӑшӗн ушкӑнӗсене пӗр пек: 2:0 — шутпа ҫӗнтернӗ. Иккӗмӗш вырӑна ку ушкӑнра вулавӑшра ӗҫлекенсем ҫӗнсе илнӗ. Тепӗр командӑна пайланса вылякансем те ҫӗнтерӳшӗн хытах тупӑшнӑ. Ара, финала кам тухассине ҫав вӑйӑ кӑтартса панӑ-ҫке. Ҫапла вара Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗпе финала тухнӑ. Кунта чӑваш драма театрӗн артисчӗсем оперӑпа балет артисчӗсенчен маттуртарах пулнӑ. Бронза медале Чӑваш патшалӑх филармонийӗ тивӗҫнӗ.
Воллейбол вӑййипех лӑпланмӗҫ-ха культура ӗҫченӗсем.
Театра кун сиктермесӗр тенӗ пек ҫӳрекенсем мӗнпур артиста паллаҫҫӗ-ха, анчах сцена хыҫӗнче тар тӑкакансен тӑрмашӑвӗ куҫа курӑнсах каймасть тесен те йӑнӑш мар-тӑр. Культура учрежденине ертсе пыракансем пирки те ҫавӑн пек калама юрать. Ҫавӑн йышшисен шутне Константин Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн ертӳҫин тивӗҫне пурнӑҫлакан Юрий Владимиров та кӗрет. Кӑрлачӑн 10-мӗшӗнче вӑл ҫур ӗмӗрхи юбилейне паллӑ тунӑ. Ҫав ятпа ӑна нумаях пулмасть савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура (кун пекки театр ӗҫченӗсемшӗн, паллах, спектакль пуҫланас умӗнхи самант) культура министрӗ Вадим Ефимов саламланӑ.
Вадим Петрович Юрий Мефодьевича театрӑн пурлӑхпа техника базине пуянлатассишӗн тӑрӑшать, пултарулӑх ушкӑнӗн укҫа-тенкӗ тата производство ыйтӑвӗсене пурнӑҫлама ӑста, кӑткӑс та яваплӑ ӗҫе пултаруллӑ тата ӑслӑ-тӑнлӑ йӗркелсе пырать тесе ырланӑ. Тӑрӑшулӑхшӑн министр театр ертӳҫин тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан ведомствӑн Тав хучӗпе чысланӑ. Ҫуралнӑ кун ячӗпе Юрий Владимирова культура ӗҫченӗсен профсоюзӗ те, театрпа концерт учрежденийӗсен ушкӑнӗсем те, хӑй ӗҫлекен тӑван коллектив та саламланӑ.
Паян Чӑваш патшалӑх драма театрне журналистсем Пичет кунне паллӑ тума пухӑннӑ. Калем ӑстисене ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев саламланӑ. Уява ытти сумлӑ хана та ҫитнӗ.
Михаил Васильевич хӑйӗн сӑмахӗнче МИХсем общество пурнӑҫӗнче пысӑк вырӑн йышӑннине палӑртнӑ. Элтепер журналистсене наградӑсемпе чысланӑ. «ЧР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ» ята Наци телерадиокомпанийӗн пай пуҫлӑхне Елена Гальперинӑна, «Шупашкар хыпарӗсем» хаҫатӑн яваплӑ секретарьне Елена Казаринӑна, Чӑваш кӗнеке издательствин ӳнер редакторне Ирина Калентьевӑна, «Грани» Издательство ҫурчӗн пай ертӳҫине Сергей Петрова, Вӑрмар район хаҫачӗн тӗп редакторне Зинаида Павловӑна, «Хыпар» Издательство ҫурчӗн реклама менеджерне Галина Хрисановӑна панӑ.
Нумаях пулмасть 75 ҫулхи юбилейне уявланӑ Виталий Станьяла тата Аристарх Дмитриева ЧР Элтеперӗн сехечӗпе чысланӑ.
Ҫавӑн пекех уявра ҫулсерен Журналистсен пӗрлӗхӗн премийӗсене тивӗҫнисене чысланӑ. Ҫемен Элкер ячӗллӗ премие кӑҫал ЧР Наци радиовӗн ӗҫченӗ Роза Деменцова тата «Хыпар» хаҫатӑн корреспонденчӗ Ирина Клементьева тивӗҫнӗ. Николай Никольский ячӗллӗ премие «Чӑваш журналистикин энциклопедине» хатӗрленӗ Владимир Зырянова, Надежда Осиповӑна тата Чӑваш кӗнеке издательствин директорне Валерий Комиссарова панӑ.
Чӑваш Енӗн Театр ӗҫченӗсен пӗрлешӗвӗ «Драма театрӗсен актерӗсем юрлаҫҫӗ» республикӑри конкурсне ирттернӗ. Икӗ ҫулта пӗрре йӗркелекен мероприятие хальхинче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче пухӑннӑ.
Конкурса драма театрӗсен, пуканесен, ҫамрӑксен театрӗнче ӗҫлекенсем хутшӑнаяҫҫӗ. Кашни конкурсант музыка программи е композици хатӗрлеме пултарать. Анчах 2 номертен ытла пулмалла мар. Артистсем дуэтпа та, триопа та, квратетпа та, уйрӑмшар та юрлаяҫҫӗ. Жанрне тата аккомпанементне хӑйсене суйлама ирӗк параҫҫӗ. Ҫулне те пӑхмаҫҫӗ. Конкурса йӗркелекенсем ҫапах та хӑйне евӗр тӗллев те лартнӑ-ха, кашни номер вӗҫленнӗ театр хайлавӗ пулма тивӗҫ.
Конкурса саккӑррӑн хутшӑннӑ. Вӗсем хушшинче солистсем те, ушкӑнсем те пур. Вӗсем тӗрлӗ темӑллӑ юрӑсене чӑвашла та, вырӑсла та, акӑлчанла та шӑрантарнӑ.
Тӳре йышне Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченне Ольга Нестерована (вӑл — тӳресен председателӗ) тата ытти паллӑ ҫынна кӗртнӗ.
Пӗрремӗш вырӑна К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх драма театрӗн артисчӗ Анна Кудряшова йышӑннӑ. Ӑна 3 пин те 500 тенкӗ укҫан премипе тата дипломпа чысланӑ.
Ҫулӗ унччен те уҫӑ пулнӑ-ха, анчах урапапа ҫӳрекен сусӑрсене кӗрсе тухма май килмен. Халӑхӑн ҫавӑн йышши категорине Чӑваш патшалӑх академи драма театрне ҫӑмӑллӑнах кӗрсе тухма май туса парасси ҫынсене социаллӑ хӳтлӗх куӳресси ҫинчен калакан республика программин «Меллӗ тавралӑх» ҫум программипе килӗшӳллӗн тытӑннӑ.
Урапапа ҫӳрекен сусӑрсем театра Ефремов купса бульварӗ енчен кӗрейӗҫ. Унта вӗсем валли пандус вырнаҫтарнӑ. Гардероб патне чалӑшшӑн вырнаҫтарнӑ ятарлӑ хатӗрпе анса хӑпармаллаӗ Иккӗмӗш хута хӑпарма та ун пек хатӗр илсе хӑпартӗ. Туалетра та сусӑрсем валли кабинӑсем пӑхса хӑварӗҫ. Кассӑра тата театр залӗнче начар илтекенсем валли индукци йӑли пурӗ
Театра кӗрсен вара ҫынсем валли информаци таблоне ҫакса хунӑ. Унта театр ҫинчен каласа кӑтартакан, хӑпарса анмалли хатӗрсемпе епле курмаллине ӑнлантарнисене тупса вулайӑн.
Сӑнсем (20)
Мускавра Раҫҫейри «Ылтӑн маска» театр премийӗн лауреачӗсене палӑртнӑ. Чыса тивӗҫнисен шутӗнче СССР халӑх артисчӗ, РФ Патшалӑх премийӗн лауреачӗ, К.В. Иванов ячӗллӗ академи драма театрӗн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев та пур.
Театр ӳнерӗн ҫавӑн пек шайри ятарлӑ премине пани лауреатшӑн кӗтменлӗх пулнӑ иккен. «Мана питех те кӑмӑллӑ. Эп вӑл наградӑпа мӑнаҫланатӑп. Майя Плисецкая, Армен Джигарханян татат режиссурӑн пӗтӗм тӗнчери ӑстипе Петр Штайнпа юнашар тӑни маншӑн пысӑк хисеп», — тенӗ чӑваш сценин маэстри.
Валерий Яковлев, сӑмах май каласан, чӑваш литературине никӗслесе янӑ Константин Иванов ҫулталӑкӗнче (вӑл ҫитес ҫул пулассине аса илтерме кирлӗ мар-тӑр) Чӑваш академи драма театрӗ Иоаким Максимов-Кошкинскийӗн «Константин Иванов» пьесине лартма палӑртать.
Ӗнер К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче асӑннӑ учрежденин илемлӗх ертӳҫин Валерий Яковлев лартнӑ спектакльсен эрни вӗҫленнӗ. Аса илтеретпӗр, ӑна СССР халӑх артисчӗ Валерий Николаевич 75 ҫул тултарнӑ ятпа йӗркеленӗ.
Паянхи куна илсен Валерий Яковлев Чӑваш драма театрне 53 ҫул халалланӑ. Ҫак вӑхӑтран 35 ҫул вӑл театрӑн илемлӗх ертӳҫи пулса ӗҫлет. Хӑй ӗҫлекен театрта вӑл 81 спектакль лартнӑ. Вӑл чӑваш, вырӑс тата ют ҫӗршыв авторӗсен пьесисем тӑрӑх хатӗрлесе куракан патне ҫитернӗ. Мускаври Аслӑ режиссер курсне пӗтернӗ хыҫҫӑн Амур ҫинчи Комсомольскра лартнӑ. Валерий Яковлев — 120 правительство концерчӗн авторӗ.
Фестивалӗн ҫиччӗмӗш кунӗ тӗлӗнмелле ӑшӑ иртнине пӗлтереҫҫӗ. Зал тулли халӑх пулнӑ-мӗн. Ытти кунхиллех «Салампи» спектакльти кӗвӗ янӑранӑ. Юбилей каҫне Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн «Нарспи» оперинчи сыпӑк уҫнӑ.
Оперӑпа балет театрӗсӗр пуҫне юбиляра саламлама пынӑ Истори архивӗн пуҫлӑхӗ Галина Ертмакова пынӑ. СССР халӑх артистне вӑл Яковлевсен генеаологи йывӑҫне парнеленӗ.
Сӑнсем (19)
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн илемлӗх ертӳҫи, СССР халӑх артисчӗ, Раҫҫейӗн тата Чӑваш Енӗн Патшалӑх премийӗсен лауреачӗ Валерий Яковлев авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 75 ҫул тултарнине эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫав ятпа театрта ырантан пуҫласа Валерий Николаевичӑн хальтерех лартнӑ спектаклӗсен эрни иртет.
Паллӑ сцена ӑстин юбилейне спектакльсен фестивалӗ юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнчен тытӑнса юпан 30-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Куракансене ыран театр Анатолий Чебановӑн пьесипе лартнӑ «Праски кинеми мӑнукне авлантарать» спектакле йыхравлать. 24-мӗшӗнче Федор Павловӑн «Ялта» драмине кӑтартӗҫ, 25-мӗшӗнче — «Укҫа чул кастарать» (пьеса авторӗ — Александр Пӑртта), 26-мӗшӗпе 30-мӗшӗнче «Вӗҫсе иртеҫҫӗ кайӑксем» (Арсений Тарасовпа Ольга Туркай), 28-мӗшӗнче — «Хурлӑхлӑ хурама сасси» (Денис Гордеевпа Геннадий Кириллов), 29-мӗшӗнче — «Юратупа кавӑн» (И. Стаднюк). Кашни спектакль умӗн мӗн те пулин кӑсӑкли пулассине систереҫҫӗ.
Ыран Мари Элти Шкетан ячӗллӗ наци драма театрӗнче хальхи вӑхӑтри чӑваш драматургӗн, Арсений Тарасовӑн, «Мунча кунӗ» пьеси тӑрӑх «Монча кечын» премьера кӑтартӗҫ.
Пьеса авторӗ ӳнерӗн ҫак енӗпе ӗҫлекен ҫармӑсри пултарулӑх ҫыннисене палланине пытармасть. Иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенченех пӗлет иккен. Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш ҫамрӑксен театрӗн хальхи режиссерӗпе, Иосиф Дмитриевпа, кӳршӗллӗ республикӑна спектакль курма кайнине те вӑл кӑмӑлтан аса илет. Ҫавӑн чухне Геннадий Гордеев драматургпа, сӑмахран, паллашса-туслашса кайнӑ. Гордеев паян унти Ҫамрӑксен театрӗнче литература пайне ертсе пырать. Ҫармӑссем хӑйсем те пирӗн пата Арсений Тарасов пьеси тӑрӑх лартнӑ спектакльсене курма килсе ҫӳренӗ. Ҫавӑн пек чухне кӑмӑлланӑ та вӗсем «Мунча кунӗ» спектакле. Хайлава маларах асӑннӑ Геннадий Гордеев ҫармӑсла куҫарнӑ. Унти наци драма театрӗ вара куракан патне ҫитерес тенӗ.
«Мунча кунӗ» хальхи вӑхӑтра пирӗн республикӑра та пырать. Ӑна К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ лартнӑччӗ. Режиссер пулса ӑна куракан патне театрӑн ӳнер ертӳҫи Валерий Яковлев хӑй ҫитернӗччӗ.
Шупашкарта иртнӗ Пӗтӗм тӗнчери спорт канашлӑвне такам та килсе ҫитни каламасӑрах паллӑ. Бразилинчен Карлос Энрике Кардим эвчӗ пулнӑ.
Бразили ҫыннине Шупашкар пек пысӑк мар хуласенче те спорт сооруженийӗсене аван йӗркелни килӗшни тесе ӗнентерет Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби. Мускавра тата Питӗрте пулса курнӑскер Чӑваш Енӗн тӗп хулинче те ӑна ҫав тери лайӑх пуласса шанман та-мӗн. «Рио-де-Жанейрора тата Сан-Паулӑра кӑна пулнипе Бразилие пӗлеймӗн. Раҫҫее те пӗчӗк хуласене ҫитнӗ хыҫҫӑн кӑна ӑнланма май пур», — ҫапларах шухӑшлать иккен вӑл.
Карлос Энрике Кардим Чӑваш наци музейӗнче пулса чӑваш халӑхӗн историйӗпе, пурнӑҫӗпе, музыка инструменчӗсемпе, чӗрчунсен тӗнчипе, экономика аталанӑвӗпе паллашнӑ. Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнчи экспонатсемпе те вӑл чунтан кӑсӑкланнӑ. К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академии драма театрӗнче хӑна «Шанель Пике» спектакле пӑхнӑ. СССР халӑх артисткин Вера Кузьмина вылякан сӑнара уйрӑмах тӗлӗнсе йышӑннӑ иккен.
+9.3 °C